Hassas Döküm
Parça üretimi; üretilecek parçanın mum modellerinin mum enjeksiyon preslerinde imalatı için kalıpların hazırlanması ile başlamaktadır.Kalıplar duralüminyum veya çelik malzeme kullanılarak yapılmaktadır.
Hazırlanan metal kalıplara manuel veya yarı otomatik mum enjeksiyon preslerinde tek tek sipariş adedi kadar mum basılır. Kullanılan presler yatay veya dikey olarak 300 – 2000 psi basınç kapasiteli , her 20 – 80 saniyede bir baskı yapabilen preslerdir.
Oluşturulan mum modeller havya veya benzeri bir ısıtıcıyla eritilerek , çubuk şeklinde farklı ölçülerdeki mum yolluklara parçanın geometrisine göre belli sayıda bağlanır ve dökümün yapılacağı kafa kısmının yapıştırılmasıyla salkımlar oluşturulur.
Salkımlar seramik malzemeyle kaplanarak döküm yapılacak kabuk oluşturulur. Bu işlem özel olarak hazırlanmış seramik banyolarına mum salkımın daldırılması , çamur halindeki seramik tabakanın üstünün özel seramik kumlarla , yağmurlama sistemiyle veya akışkan yataklarla kaplanmasıdır.Bu işlem istenilen mukavemete ulaşılıncaya kadar tekrarlanarak belli bir çeper kalınlığı elde edilene kadar devam eder.Her kattan sonra belli bir süre kuruma için beklenir. Seramik kaplamada bağlayıcı olarak collidal silika , refrakter olarak da alümina ve zirkon oksit gibi malzemeler kullanılır. Seramik kaplama atmosferi 18 – 22 ºC ve rutubet % 50 – 55 olarak kontrollüdür.
Seramik kabuk içindeki mumun geri alınması için salkımlar otoklav içine yerleştirilir ve yaklaşık 7 bar basınç , 200 ºC sıcaklıkta 15 – 20 dakika tutularak işlem tamamlanır.
Kalan son mum kalıntılarını uzaklaştırmak ve seramiğe mukavemet kazandırmak için yaklaşık 1050 ºC ‘de 1 saat sinterleme yapılır.
Döküm sırasında seramik kabuğun çatlamasını ve hızlı katılaşmayı önlemek için seramik sıcaklığı yaklaşık 850 ºC – 900 ºC ‘deyken döküm işlemi gerçekleştirilir.
Döküm sonrası seramik kabuk pnömatik kırıcı ile titreşim yapılarak kırılır.
Parçalar taş motorlarıyla yolluklarından kesilerek salkımdan ayrılır. Parçaların yolluklarının sıfırlanması için yatay zımpara makinasında yolluklar temizlenir.
Dökülen parçaların sevkiyat öncesi boyutsal ölçülerinin orijinal çizimle %100 uyuşması için ölçü kontrolü yapılır.Ayrıca dökülen malzemenin spektrometre ile kimyasal özelliklerine bakılır. Parça özelliklerinin daha hassas kontrolleri gerektiğinde ; metalurjik özellikler ve parçanın mukavemeti için özel test ve deneyler de uygulanır.
|